Eleştiri Üzerine

 Sadece Eleştirmek.

   Eleştiri kavramı duyulduğu ilk anda, zihinde olumsuz bir durumun olduğu şeklinde algılanmaktadır. Ancak eleştiri kavramı, Fransızca "critique" sözcüğünden türemek ile birlikte, ortaya konulan bir şeyin; sanat eseri, kanun, olay vb. herhangi bir şey üzerinde olumlu ve olumsuz şekilde değerlendirmelerde bulunmaktır. Bu yönüyle eleştiri, elbetteki faydalı bir şeydir. Çünkü bir şeyin olumlu yönleri ortaya konulduğu zaman, bu tür eleştiri o şeyi taltif etmek anlamındadır. Yerinde olumsuz eleştiri ise eksikliklerin farkına varılması ve olaya konu olan şeylerin düzenlenmesi açısından faydalıdır. Aslında bakıldığı zaman eleştiri her iki durumda da faydalıdır. Çünkü bir şey veya olay hakkında olumlu yargıda bulunmak, o durum ve şeyin toplum için faydalı ve istifade edilebilir olduğunu kanıtlamaktadır. Olumsuz eleştiri ise o şeyin eksiklerini belirterek, düzeltilmesine dair çözümler sunması yönüyle faydalıdır.

   Toplumumuzda ise eleştiri kültürü, kavram ile pek de ilişkilendirilebilecek bir konumda değildir. Çünkü toplumumuzda eleştiri kültürü; siyasi, dinî ve diğer konjonktürlere olan aidiyet duygusu çerçevesinde şekillenmiştir. Faraza, Bir Yahudi bilim insanının yaptığı faydalı bir çalışmanın dinsel sebeplerle tahkir edilmesi, eleştiri diye lanse edilmektedir. Bu durum Yahudi toplumu içinde geçerli olabilir. Bu örneklendirme bir apoloji uğruna yapılmamıştır.

    Toplumumuzda eleştiri kültürü, müntesibi olunmayan oluşumun, yaptığı her eylemi doğru veya yanlış olsun, eleştirmek üzerine kuruludur. Maalesef bu tür bir reaksiyon, toplum için olumsuz bir durumdur. Çünkü toplum, ötekinin varlığını kabul etmediği gibi, ötekinin yaptığı olumlu davranışlarında yanlış olduğu algısına kapılarak, çoğulcu anlayışın kapılarını kapatmaktadır.

       Sonuç olarak toplumumuzda eleştiri kültürünün oluşması için şunlar gereklidir. Evvel olarak ben'in dışında olan ve olacak olan ötekikerin varlığını kabul etmektir. Daha sonra kendisi veya kendisi dışındakilerin yaptığı şeylerin olumlu ve olumsuz yönlerini bulmaya çalışacaktır. Eğer üzerinde fikir belirtilen konu olumlu ise kendisi veya dışarıdan olması fark etmeksizin bunu kabul etmelidir. Olumsuz ise bunu sadece eleştirmek yerine alternatiflerini bulma ve gerçekleştirme çabası içerisinde olmaldır. Ve son olarak bir şeyin salt doğru veya salt yanlış olmadığının farkında olarak davranmalıdır.